Inhoud

• Wat doet ipratropium inhalatie en waarbij gebruik ik het?
• Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
• Mag ik ipratropium inhalatie gebruiken met andere medicijnen?
• Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
• Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?
• Hoe gebruik ik dit medicijn?

ipratropium inhalatie

Ipratropium verwijdt de luchtwegen.

Artsen schrijven het voor bij astma en chronische obstructieve longziekte (COPD).

Wat doet ipratropium inhalatie en waarbij gebruik ik het?

Astma

Verschijnselen
Bij astma verkrampen de spieren van de luchtwegen, waardoor u kortademig wordt, moet hoesten en het benauwd krijgt. Deze benauwdheidsaanvallen ontstaan door prikkels, zoals koude lucht, rook, inspanning, emoties en stoffen waar u allergisch voor bent. Op sommige momenten bent u gevoeliger voor deze prikkels dan op andere momenten.
Wanneer uw longen in aanraking komen met prikkels die benauwdheid veroorzaken, ontstaan er ook ontstekingen in de longen. De slijmvliezen van de longen zwellen hierbij op en maken meer slijm aan.

Oorzaak
Bij gezonde mensen veroorzaken deze prikkels geen benauwdheid, terwijl mensen met astma hier wel gevoelig voor zijn. Bij hen reageren de slijmvliezen in de luchtwegen als ze met deze prikkels in aanraking komen. Bij deze reactie trekken de luchtwegen samen, waardoor u benauwd wordt.

Werking
Ipratropium heft de aanval van benauwdheid op doordat het de verkramping van de luchtwegen tegengaat. Het vermindert ook de hoeveelheid slijm in de longen.

Behandeling
Heeft u meer dan 2 keer per week een aanval, dan schrijft uw arts een inhalatie met een luchtwegbeschermer voor. Door deze elke dag te gebruiken, voorkomt u aanvallen van benauwdheid.
Als u toch een aanval krijgt, heeft u een snelwerkende luchtwegverwijder erbij nodig, zoals salbutamol of terbutaline. Alleen als deze medicijnen onvoldoende werken, kan de arts ipratropium voorschrijven. Ipratropium werkt langzamer dan salbutamol of terbutaline.

Effect
Ipratropium werkt binnen 15 minuten. De werking van de inhalatiespray en het inhalatiepoeder houdt 3 tot 6 uur aan. De vernevelvloeistof werkt 4 tot 8 uur.

Chronische obstructieve longziekte (COPD)

Verschijnselen
COPD is de Engelse afkorting voor chronisch obstructieve longziekte. Bij COPD zijn de luchtwegen blijvend vernauwd en heeft u last van slijm in de luchtwegen. U moet daardoor veel hoesten en u bent vrijwel altijd benauwd. De klachten kunnen af en toe verergeren of juist verbeteren. De oorzaak van COPD is meestal een beschadiging van de luchtwegen, bijvoorbeeld door roken.

Behandeling
Stoppen met roken is het belangrijkste. Ook als u al vele jaren rookt, kunt u door te stoppen met roken na enkele maanden een betere conditie hebben. Ook voldoende bewegen en gezond eten zijn belangrijk. Er zijn speciale bewegingsprogramma’s ontwikkeld waar ook COPD-patiënten met een zeer slechte conditie baat bij hebben. Vraag ernaar bij uw arts of fysiotherapeut.
Verder kunt u prikkels die u benauwd maken, beter vermijden. Prikkels kunnen zijn: baklucht, verflucht en fijnstof. Ventileer uw huis goed en zorg voor een goede afzuiginstallatie bij het koken.

Als u toch benauwd blijft zal uw arts u medicijnen voorschrijven. Stap 1 is hierbij een kortwerkende luchtwegverwijder, zoals salbutamol of ipratropium. Stap 2 zijn luchtwegverwijders met een lange werking: salmeterol, formoterol en tiotropium. Blijft u klachten houden dan is stap 3 een inhalatiecorticosteroïd zoals fluticason of tabletten met prednisolon.

Werking
Ipratropium vermindert de benauwdheid doordat het de verkramping van de luchtwegen tegengaat. Het vermindert ook de hoeveelheid slijm in de longen.  Bij COPD is het meestal nodig om dit medicijn elke dag te gebruiken. Als u niet al te veel klachten heeft, kunt u ook proberen dit medicijn af en toe te gebruiken: alleen in de perioden dat u veel last heeft.

Effect
Ipratropium werkt binnen 15 minuten. De werking van de inhalatiespray en het inhalatiepoeder houdt 3 tot 6 uur aan. De vernevelvloeistof werkt 4 tot 8 uur.

Wat zijn mogelijke bijwerkingen?

Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)

• Een droge mond.

  Deze bijwerking ontstaat meestal 3 tot 5 weken na het begin van de behandeling. Het verdwijnt vaak weer als u langer doorgaat met de behandeling.
  Als u veel last heeft van een droge mond, kunt u de aanmaak van speeksel stimuleren met (suikervrije) kauwgom of door te zuigen op ijsblokjes.
  Door de droge mond ontstaan sneller gaatjes in uw gebit. Poets en flos extra goed als u merkt dat u last blijft houden van een droge mond. Laat eventueel de tandarts vaker controleren. Spoel na het inhaleren uw mond. Dan heeft u minder kans op gaatjes in uw gebit.

• Irritatie van mond en keel, heesheid en hoesten.

  Zeer zelden een droge keel, zwelling van mond en keel. Spoel na het inhaleren uw mond. Dan heeft u minder kans op deze bijwerkingen. Een enkele keer kan zwelling wijzen op overgevoeligheid (Zie onder Zeer zelden: overgevoeligheid).

• Hoofdpijn en duizeligheid.

• Maagdarmklachten, zoals misselijkheid en zeer zelden diarree, verstopping en braken.

Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)

• Benauwdheidsaanval direct na het inhaleren.

  Meestal trekt dit snel weg. Blijft u last houden? Waarschuw dan een arts.

• Ontstoken slijmvlies van de mond, zweertjes in de mond en een veranderde smaak. Als u last heeft van een vuurrode, pijnlijke mond en keel moet u uw arts raadplegen.

• Hartkloppingen en een versnelde hartslag.

  Raadpleeg uw arts als u hier last van heeft.

• Wazig zien, oogpijn of verhoogde oogboldruk (glaucoom).

  Als u per ongeluk een beetje ipratropium in uw oog krijgt, kunt u een pijnlijk en rood oog krijgen, waarbij u tijdelijk wazig ziet en lichtkringen rond lichtbronnen waarneemt. Spoel dan uw oog direct met koud kraanwater. Heeft u hevige pijn of trekt het niet binnen enkele uren weg? Waarschuw dan uw arts.

• Plasproblemen, zoals moeilijk kunnen plassen.

  Waarschuw dan uw arts.

• Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit merkt u aan huiduitslag zoals galbulten en jeuk. Raadpleeg dan uw arts. Ook kunt u duizelig of benauwd worden of flauwvallen of een zwelling krijgen van het gezicht, lippen en tong.

   Waarschuw in deze gevallen direct een arts of ga naar de Eerste-Hulpdienst. Als u overgevoelig bent, mag u dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef dit altijd aan de apotheker door. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.

Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden

Uitleg frequenties

Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen

Mag ik ipratropium inhalatie gebruiken met andere medicijnen?

Er zijn van dit medicijn geen belangrijke wisselwerkingen met andere medicijnen bekend.

Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?

Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.

Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?

Zwangerschap
Er zijn niet veel zwangere vrouwen die dit medicijn hebben gebruikt. Daarom is niet zeker wat de risico’s van dit medicijn zijn voor zwangere vrouwen en hun baby. Meld het aan uw arts en apotheker zodra u zwanger bent, of binnenkort wilt worden. Samen kunt u bespreken wat het risico voor de baby is als u doorgaat met het medicijn. Of wat het risico voor u of uw baby is als u met het medicijn stopt. Na inhalatie komt slechts weinig van het medicijn in het bloed. Daarom is het risico klein dat de baby hiervan schade ondervindt.

Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts of apotheker. Er zijn niet veel vrouwen die dit medicijn hebben gebruikt tijdens het geven van borstvoeding. Daarom is niet zeker wat de risico’s van dit medicijn zijn voor de baby. In theorie komt na inhalatie slechts weinig van het medicijn in uw bloed en in de moedermelk. Daarom is het risico klein dat de baby hiervan schade ondervindt.

Hoe gebruik ik dit medicijn?

Hoe?

Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.

Goed inhaleren vergt veel oefening
Voor een goede werking moet de werkzame stof diep in uw longen komen. Laat de apotheekmedewerker het u bij de eerste keer voordoen. Doe het daarna zelf, zodat de apotheekmedewerker kan nagaan of u alle handelingen goed uitvoert. Laat elk jaar controleren of u nog op de juiste manier inhaleert. Na verloop van tijd blijken foutjes bij het inhaleren er toch weer in te sluipen.

Verschillende inhalatie-apparaten
U kunt ipratropium inhaleren als poeder, als spray en als inhalatievloeistof met een vernevelaar. Voor een poederinhalatie moet u krachtig kunnen inademen. Voor een inhalatiespray moet u tegelijkertijd de spray indrukken en inademen. Veel mensen vinden dat moeilijk. U kunt op deze site instructiefilmpjes zien van de meest voorkomende inhalatieapparaatjes.

Lukt het u niet om goed te inhaleren? Mogelijk is een ander type apparaat geschikter voor u. Vraag uw arts of apotheek om advies.

• Capsules met inhalatiepoeder plaatst u in de Cyclohaler. Het inhalatieapparaat prikt de capsule kapot, waarna u het poeder kunt inhaleren. De capsulewand bestaat uit gelatine. De schilfers hiervan zijn niet schadelijk voor de longen. Het apparaat is na een half jaar versleten. De capsules worden dan niet meer goed open geprikt. U kunt in de apotheek vragen om een nieuwe. Spoel na gebruik uw mond. U voorkomt hiermee gaatjes (tandcariës).
• Om een inhalatiespray (dosisaërosol of verstuiver) beter of makkelijker te gebruiken, kunt u om een voorzetkamer vragen. U plaatst deze voor het mondstuk van de spray en ademt via deze buis in. U kunt dan rustig meermalen via de buis inademen. Controleer regelmatig of de kleppen van de voorzetkamer nog goed werken. Hoe u dat moet doen, staat beschreven in de bijgeleverde gebruiksaanwijzing. Vindt u het lastig de voorzetkamer mee te nemen naar uw werk of een andere plek? Vraag dan uw arts twee apparaten voor te schrijven. U kunt ze dan op beide plekken achterlaten.
• De inhalatievloeistof gebruikt u met een vernevelaar. U krijgt hiervoor instructie van de arts of verpleegkundige. Zorg ervoor dat de vernevelvloeistof niet in uw ogen kan komen bij het vernevelen. Gebruik het daarom via het mondstuk, of gebruik een goed op het gezicht aansluitend vernevelmasker.

Wanneer?

• Bij astma gebruikt u dit medicijn alleen wanneer u benauwd bent. Bij COPD gebruikt u het vaak volgens een schema op vaste tijdstippen met een tussenpoos van 6 tot 8 uur.

Hoe lang?
Meestal moet u dit medicijn langdurig blijven gebruiken tegen uw benauwdheid. Gebruikt u dit medicijn, maar blijft u last houden van benauwdheid? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.